1. Nguyên lý hoạt động của ống kính máy ảnh
Ống kính hoạt động dựa trên nguyên lý khúc xạ ánh sáng thông qua hệ thống thấu kính để hội tụ tia sáng lên cảm biến ảnh (hoặc phim).
⚙️ Cấu tạo cơ bản:
- Gồm nhiều thấu kính (lens elements): có thể là thấu kính lồi, lõm hoặc phi cầu.
- Các thấu kính được xếp thành nhóm (lens groups) để điều chỉnh tiêu cự, lấy nét, zoom, chống rung…
- Có khẩu độ (aperture): là lỗ tròn điều chỉnh lượng ánh sáng đi qua (giống như con ngươi của mắt).
- Có vòng lấy nét (focus ring) và vòng zoom (nếu có).
🔄 Quy trình hoạt động:
- Ánh sáng từ vật thể đi vào ống kính.
- Các thấu kính bẻ cong và hội tụ tia sáng để tạo hình ảnh rõ nét.
- Ánh sáng đi qua khẩu độ – điều chỉnh lượng sáng.
- Tia sáng hội tụ tại mặt phẳng tiêu cự (focal plane) – nơi đặt cảm biến ảnh.
- Hình ảnh được ghi lại và xử lý thành ảnh số.
📌 Ống kính càng chất lượng thì càng giảm được hiện tượng quang sai, méo hình, viền tím, và cho ảnh sắc nét hơn.
🔭 2. Phân loại ống kính máy ảnh
Ống kính được phân loại theo nhiều tiêu chí. Dưới đây là các cách phân loại phổ biến nhất:
📏 A. Theo tiêu cự (focal length)
Loại ống kính | Tiêu cự (mm) | Đặc điểm & Ứng dụng |
Góc siêu rộng | < 20mm | Chụp kiến trúc, nội thất, phong cảnh rộng |
Góc rộng | 20–35mm | Chụp phong cảnh, đường phố |
Tiêu chuẩn | ~50mm | Góc nhìn gần giống mắt người |
Tele ngắn | 85–135mm | Chân dung, xóa phông tốt |
Tele dài | > 200mm | Thể thao, động vật hoang dã |
Super Tele | > 400mm | Thiên văn, động vật từ xa |
🔁 B. Theo khả năng zoom
Loại ống kính | Đặc điểm |
Prime (Fixed) | Tiêu cự cố định, ảnh sắc nét, khẩu độ lớn (f/1.4, f/1.8) |
Zoom | Thay đổi tiêu cự linh hoạt (ví dụ: 24–70mm, 70–200mm) |
🎯 C. Theo mục đích sử dụng
Loại ống kính | Ứng dụng |
Macro | Chụp cận cảnh, chi tiết nhỏ (hoa, côn trùng) |
Fisheye | Góc nhìn 180°, hiệu ứng cong hình độc đáo |
Tilt-Shift | Điều chỉnh phối cảnh, chụp kiến trúc |
Lens Kit | Ống kính đi kèm máy ảnh, thường là zoom cơ bản (18–55mm) |
💡 Mẹo chọn ống kính:
- Chụp chân dung: chọn ống kính 85mm f/1.8 hoặc 50mm f/1.4 để xóa phông đẹp.
- Chụp phong cảnh: chọn 16–35mm hoặc 24mm prime.
- Chụp thể thao: chọn 70–200mm f/2.8 hoặc 300mm tele.